Η Πάτρα θα έπρεπε να είναι η ίδια προορισμός και να σταματήσει να λειτουργεί ως ενδιάμεσος σταθμός για την Αρχαία Ολυμπία και τους Δελφούς. Αν εξαιρέσουμε την Αθήνα, άλλες πόλεις της Ελλάδας αποτελούν κύριους προορισμούς επισκεπτών για διήμερο. Ακούμε συχνά στις παρέες μας για αποδράσεις στη Θεσσαλονίκη, στο Ναύπλιο, στο Βόλο και φυσικά στα Τρίκαλα.
Τι συνέβη λοιπόν και η «Πύλη της Δύσης προς την Ευρώπη», δεν υπάρχει πια στο χάρτη; Μήπως ήρθε η ώρα να σταματήσουμε αυτή την «καραμέλα» και να πάψουμε να δίνουμε εμείς οι ίδιοι στην Πάτρα την ιδιότητα του περάσματος ή του δορυφόρου, πριμοδοτώντας άλλους προορισμούς αποκλείοντας την πόλη μας; Η πόλη μας έχει χάσει την αύρα της και την ξεγνοιασιά της.
Η Πάτρα έχει όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να γίνει αυτόφωτη αρκεί να βγει από το καβούκι της εσωστρέφειας και ο πολιτισμός αποτελεί το κλειδί.
Το Καρναβάλι της Πάτρας είναι μοναδικό στην Ελλάδα γιατί, αν και τα τελευταία χρόνια έχουν μπει στο παιχνίδι και άλλες πόλεις, είναι το μόνο με καθαρά δυτικές επιρροές και δίνει ένα διακριτά ξεχωριστό στίγμα. Όμως Πάτρα δεν είναι μόνο το Καρναβάλι!
Η αίγλη της πόλης μας, κέντρο του Πολιτισμού της χώρας τον 18ο αιώνα, με δράσεις και παραστάσεις που φιλοξενούνταν στον τόπο μας, πριν ακόμα και από την πρωτεύουσα, έσβησε.
Διάλλειμα στο λήθαργο αποτέλεσε το Φεστιβάλ την δεκαετία του 1990 με πρωτοβουλία του Θάνου Μικρούτσικου. Η πόλη μας έλαμψε, μετά σχεδόν από έναν αιώνα, φιλοξενώντας τεράστιους παγκόσμιους καλλιτέχνες. Και όμως, κατώτεροι των περιστάσεων αφήσαμε αυτό το θεσμό να ξεφτίσει και τελικά να εκφυλιστεί.
Η πόλη σήμερα έχει απωλέσει κάθε αισθητικό πλαίσιο, δεν είναι πλέον δίαυλος ιδεών. Η διοργάνωση μιας συναυλίας διάσημων καλλιτεχνών είναι ευκταία αλλά δεν αρκεί για να εξοφλήσουμε το χρέος μας στον πολιτισμό.
Ενώ εξελίσσεται η κοινωνία, δεν εξελίσσονται οι φορείς. Οι προτάσεις των δημοτικών αρχών συνήθως δεν είχαν όραμα στον πολιτισμό και όποτε είχαν αυτό δεν είχε συνέχεια.
Αντίθετα οι φορείς φωτίζουν άκριτα «ψήφους» σε κάθε λογής Εκπολιτιστικό Σύλλογο για να βλέπουμε μία από τα ίδια.
Ειδικά τα τελευταία χρόνια, σε πολλές περιπτώσεις, οι θεσμικές αρχές του τόπου αναζητούν την εσωστρέφεια και περιορίζονται στους «φίλους» τους με αποτέλεσμα να μαυρίζουν αντί να φωτίζουν το παρακάτω του πολιτισμού οι ιδεολογικές τους αγκυλώσεις τους οδηγούν σε ξεπερασμένες εκδηλώσεις που μάλλον οδηγούν σε γραφικότητα παρά σε πολιτιστική πρόταση.
Η οικονομική και υγειονομική κρίση θα έπρεπε, όπως αλλού, να γεννήσει πράγματα στα εικαστικά, στη μουσική, στη λογοτεχνία.
Δυστυχώς όμως ο Πολιτισμός δείχνει να έχει καταρρεύσει γιατί η νέα γενιά καλλιτεχνών που έχει κάτι να μας πει, να μας δώσει το καινούριο, δεν φωτίζεται από κανέναν και έχει παγιδευτεί χωρίς καμία δυνατότητα.
Όσο για τους κατοίκους αυτής της πόλης αρκούνται στο να είναι «οι πρώτοι στο χωριό» και δεν υπάρχει ζύμωση με άλλους ανθρώπους και άλλους πολιτισμούς.
Ένα ακόμα ελάττωμα είναι και το γεγονός ότι στην πόλη μας ο ερασιτεχνισμός έχει αντικαταστήσει πλήρως τον επαγγελματισμό.
Η Τέχνη είναι διαδρομή ζωής που επιλέγεται από κάποιους ανθρώπους οι οποίοι υποβάλλονται στην κριτική με κριτήρια διαφορετικά από τους ερασιτέχνες. Είναι θετικό να ασχολείται ο καθένας από εμάς με οποιαδήποτε μορφή τέχνης αλλά δυστυχώς έχουμε επαγγελματίες ζωγράφους, γλύπτες, σκηνοθέτες, ηθοποιούς που απαξιώνονται στον ίδιο τους τον τόπο.
Τέλος, τεράστιο αντικίνητρο για τον πολιτισμό αποτελεί το γεγονός ότι δεν έχουμε υποδομές. Στο θεσμό της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας υπήρξαμε, για άλλη μια φορά, πρωτοπόροι και αντίθετα με άλλες πόλεις που ωφελήθηκαν, εμείς επενδύσαμε σε υποδομές με ημερομηνία λήξης τις οποίες αφήσαμε να λεηλατηθούν!
Κάθε χρόνο η πόλη μας «προβάλλεται» από τους εκατοντάδες φοιτητές που συνοδεύονται από τις οικογένειες τους. Για ποιο λόγο αυτοί οι άνθρωποι μαζί με τις παρέες τους θα ήθελαν να επισκεφτούν, πάλι, μια πόλη σε παρακμή;
Ολυμπία Λόη
Αρχιτέκτονας – μηχανικός, αναπληρώτρια Γραμματέας Τουρισμού του Κινήματος Αλλαγής.
