Με αφορμή τη νέα παράταση της θητείας των μελών των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής μέχρι την 31.12.2024 ας θυμίσουμε τι είναι τα Σ.Α.
Πρόκειται για επιτροπές αρχιτεκτονικού ελέγχου, οι οποίες έχουν γνωμοδοτικό χαρακτήρα και εξετάζουν αρχιτεκτονικές μελέτες, για τις περιπτώσεις των οποίων προβλέπονται από την σχετική νομοθεσία.
Οι επιτροπές αυτές είναι πενταμελείς και απαρτίζονται από αρχιτέκτονες που εργάζονται στο Δημόσιο και από αρχιτέκτονες ελεύθερους επαγγελματίες με τους αναπληρωματικούς τους.
Και ας δούμε πως έχουν λειτουργήσει μέχρι σήμερα.
Από τον Μάιο του 2020 έως σήμερα εξετάστηκαν πάνω από 2000 μελέτες. Τόσα πρωτόκολλα – που μάλιστα αφορούν μελέτες και όχι απλά έγγραφα- δεν νομίζουμε να έχουν στο ενεργητικό τους πολλές υπηρεσίες… Και όμως, το έργο των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής από πολλούς «σοφούς» του Δημοσίου σε όλη τη χώρα, δυστυχώς, θεωρείται «πάρεργο».
Παρά το γεγονός ότι οι Υπηρεσίες μάς όρισαν ως μέλη του Συμβουλίου (χωρίς τη σύμφωνη γνώμη μας), η «απάντηση» στον φόρτο εργασίας και στις αυξημένες υποχρεώσεις (αυτοψίες, κ.α.) ήταν πάντα η ίδια: «Δεν είναι αντικείμενο και αρμοδιότητα της υπηρεσίας μας», εμείς προσπαθήσαμε να κάνουμε το καλύτερο δυνατό. Οι συνεχείς παρατάσεις της θητείας όλων των Συμβουλίων απλά επιβεβαιώνουν το γεγονός ότι κανείς δεν θέλει να συμμετέχει υπό τις επικρατούσες συνθήκες…
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες από την άλλη μεριά, αφιερώνουν τον πολύτιμο χρόνο τους, ο οποίος αναλίσκεται στον καθημερινό αγώνα της επιβίωσης.
Παρόλες τις αντιξοότητες, κυρίως αυτές που προέρχονται από τις αγκυλώσεις του Δημοσίου Τομέα, και με την υπερπροσπάθεια όλων μας, καταφέραμε να συνθέσουμε μια συμπαγή ομάδα με όλες τις γνωμοδοτήσεις μας να είναι κυρίως ομόφωνες! Κι εμείς το αποδίδουμε σε μια μόνο λέξη ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ.
Συνεργασία πρωτίστως των μελών, παραβλέποντας το γεγονός ότι τα μέλη που ανήκουν στο Δημόσιο δεν αμείβονται και τα μέλη που δραστηριοποιούνται στο ελεύθερο επάγγελμα αμείβονται πενιχρά, όταν και αν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες το επιτρέπουν, αφιερώσαμε όλοι πολύ χρόνο, τόσο μεταξύ μας όσο και με τους μελετητές.
Πιστεύουμε πως αποδείξαμε ότι η αποτελεσματικότητα στο Δημόσιο δεν σημαίνει προχειρότητα, αφού καταφέραμε να ιεραρχήσουμε τα κριτήρια μας, ώστε να δίνουμε σημασία σε ό,τι πραγματικά, κατά την άποψή μας, έχει αξία.
Άξιζαν όλες οι ώρες εκτός των καθορισμένων συνεδριάσεων, απογεύματα και Σαββατοκύριακα, που καθόλου τελικά δεν σπαταλήθηκαν, σε συνεργασία όπου χρειάστηκε με τον κάθε μελετητή χωριστά προσπαθώντας, με καίριες παρατηρήσεις να βελτιώσουμε το αποτέλεσμα χωρίς να γίνουμε παρεμβατικοί, χωρίς να αλλοιώσουμε αυτό που ο ίδιος έχει φανταστεί.
Είμαστε περήφανοι που καταφέραμε να διατηρήσουμε μνήμες (όπως στο ακίνητο στα Υψηλά Αλώνια, κτίριο Σταυριανού) χωρίς όμως να αποτρέψουμε την επένδυση και να έχουμε ακόμη ένα κουφάρι σε μια ευαίσθητη αρχιτεκτονικά περιοχή.
Είμαστε περήφανοι που καταφέραμε σε συνεργασία με τους μελετητές να ομογενοποιήσουμε και να αναζωογονήσουμε την εικόνα παλαιότερων κατασκευών.
Καθόλου δεν μας κούρασε η έρευνα που κάναμε μέχρι να φτάσουμε στον άνθρωπο που γνωρίζει τα πάντα σε σχέση με τον Πάτροκλο Καραντινό που το 1932 σχεδίασε την Δημοτική Βιβλιοθήκη της Πάτρας, έτσι ώστε με αφορμή την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου αυτού να το επαναφέρουμε στην αρχική του μορφή πάντα σε αγαστή συνεργασία με το γραφείο που είχε αναλάβει τη μελέτη.
Και εδώ οφείλουμε ένα μεγάλο ευχαριστώ στον Ομότιμο καθηγητή της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών και καθηγητή Ιστορίας της Αρχιτεκτονικής στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Φλωρεντίας κ. Ανδρέα Γιακουμακάτο, που μας παραχώρησε απλόχερα το υλικό της μονογραφίας του για τον Καραντινό (εκδόσεις ΜΙΕΤ 2003) αλλά και τις πολύτιμες γνώσεις του παρακολουθώντας στενά την εξέλιξη της μελέτης.
Θα είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι αν καταφέρουμε, με την εισήγησή μας στο Υπουργείο, να διασώσουμε τη μνήμη της πόλης στην οδό Πατρέως καταφέρνοντας να διατηρήσουμε τις όψεις σε 6 χαμηλά κτίρια χωρίς να καταστρέψουμε την δυνατότητα της εκμετάλλευση των ακίνητων από τους ιδιοκτήτες τους αφού εισηγηθήκαμε σε αντιστάθμιση του επιπλέον κόστους κατασκευής να τους δοθεί μικρής κλίμακας επιπλέον συντελεστής δόμησης. Γιατί λύσεις υπάρχουν όταν θέλουμε να κάνουμε το καλό για όλους.
Και επειδή το ανικανοποίητο είναι στο DNA μας, προτρέπουμε όλους τους συναδέλφους να συνεργάζονται πιο στενά μεταξύ τους, να συμβουλεύονται όλες τις ειδικότητες και να βοηθούν τους νεότερους τόσο σε θέματα νομοθεσίας όσο και σε θέματα σύνθεσης ώστε να υπάρξουν στο μέλλον καλύτερες μελέτες, ομορφότερα κτήρια, που θα κάνουν τους ίδιους υπερήφανους για το έργο τους και τους πολίτες πιο χαρούμενους για το χώρο στον οποίο ζουν και κινούνται.
Επίσης δεν θα κουραστούμε να λέμε στους φορείς ότι ο Δημόσιος Χώρος δεν τους ανήκει αλλά ανήκει σε όλους εμάς. Είναι ΔΗΜΟΣΙΟ ΑΓΑΘΟ. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να τον σέβονται και να σέβονται και τους πολίτες διακηρύσσοντας αρχιτεκτονικούς διαγωνισμούς χωρίς να παρουσιάζουν, κατά το συμφέρον και ψευδώς, αυτή τη διαδικασία ως χρονοβόρα και ατελέσφορη.
Ακόμα και όταν το αποτέλεσμα ενός αρχιτεκτονικού διαγωνισμού κρίνεται αρνητικά, ας κοιτάζουμε εάν οι προδιάγραφες που δίνονται από τους φορείς δεν είναι οι κατάλληλες.
Τέλος ευχαριστούμε του γραμματείς Γιώργο Σταθούλια, Δημήτρη Μεντζελόπουλο και Γεράσιμο-Νεκτάριο Μουλίνο, (με τη σειρά που ορίστηκαν) για την πολύτιμη βοήθειά τους στο έργο μας.
Το Συμβούλιο Αρχιτεκτονικής Περιφερειακής Ενότητας Αχαΐας
Ολυμπία Λόη (Πρόεδρος)
Δήμητρα Παγανιά (Αναπληρώτρια Πρόεδρος)
Γενοβέφα Αντωνέλλου (Μέλος)
Φώτης Φράγκος (Μέλος)
Γεωργία Μπίρη (Μέλος)
Παναγιώτης Παπαλεξάτος (Μέλος)
Δήμητρα Καούρη (Αναπληρωματικό Μέλος)
Ευθύμιος Μουγγολιάς (Αναπληρωματικό Μέλος)
Ανδρέας Λάζαρης (Αναπληρωματικό Μέλος)
Σημ.: τα έργα που παρατίθενται, με συγκατάθεση των μελετητών, είναι ενδεικτικά.
Ολυμπία Λόη
Αρχιτέκτονας – μηχανικός, πολιτευτής Ν.Αχαΐας του ΠΑΣΟΚ – Κινήματος Αλλαγής.
