Στις 3 Σεπτεμβρίου 1974 στην ιδρυτική Διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ ο Ανδρέας Παπανδρέου υποστήριζε ότι μόνο με την ενεργό πολιτική παρουσία των πολιτών μπορεί να διαμορφωθεί το μέλλον της χώρας μας.
Σήμερα, σε ολόκληρη την Ευρώπη η εκλογική συμμετοχή μειώνεται, τα πολιτικά κόμματα φυλλοροούν από μέλη και το ενδιαφέρον για την πολιτική εξανεμίζεται.
Στην δε Ελλάδα τα ερωτήματα είναι κοινά: τι έχουμε να πούμε σε ένα λαό πληγωμένο και θυμωμένο, σε ένα λαό που συνεχώς αυτοαπομονώνεται και γίνεται ολοένα και πιο ευάλωτος; Τι έχουμε να πούμε στους νέους που δεν βλέπουν κανένα μέλλον;
Τι ζητάμε από τον Έλληνα πολίτη σε μία χώρα που σημαδεύτηκε για μια δεκαετία από την οικονομική κρίση; Έναν πολίτη που θυσίασε σε μεγάλο βαθμό την οικογενειακή, κοινωνική και επαγγελματική του υπόσταση;
Τι να πούμε όταν το δημογραφικό πρόβλημα οξύνεται, όταν η Ελλάδα μικραίνει και γερνάει ταχύτατα; Τι να πούμε όταν οι δημοσιονομικές υποχρεώσεις της χώρας παραμένουν μεγάλες; Όταν η κλιματική κρίση είναι ήδη εδώ; Όταν το μεταναστευτικό-προσφυγικό δένει ως ασφυκτική θηλιά γύρω μας;
Τι να πούμε στον ελληνικό λαό για την αποκέντρωση και τον ρόλο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης όταν ακόμα διερωτόμαστε πόσο αυτοδιοίκητη είναι τελικά η Τοπική Αυτοδιοίκηση, χωρίς σαφείς αρμοδιότητες και αντίστοιχους πόρους κάτω από τη βαριά μπότα του το επιτελικού κράτους;
Και όταν όλα αυτά τα δύσκολα είναι μπροστά μας, οι εκλεκτοί του λαού αντί να παράγουν πολιτική, παράγουν επικοινωνία, με αποτέλεσμα να μην κατανοεί κάνεις που τελειώνει το marketing και που αρχίζει η πολιτική.
Η πανδημία ανέδειξε επιτακτικά ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Ευρώπη χρειάζονται αλλαγή πορείας. Πρέπει να δούμε την αλήθεια κατάματα. Τίποτα δεν αλλάζει με την επιβολή αλλά μόνο όταν γίνει αποδεκτό από την κοινωνία. Οφείλουμε να βγάλουμε τους πολίτες από το καβούκι τους, όχι για να τους στείλουμε σε πλατείες αγανακτισμένων αλλά για να τους κάνουμε ουσιαστικά συμμέτοχους στις αποφάσεις. Είναι ο μόνος τρόπος για να τελειώσουμε με το λαϊκισμό που αξιοποιεί την ανασφάλεια και τις ανισότητες και γεννά «τέρατα» που διαδίδονται με μεγάλες ταχύτητες μέσω των socialmedia όπου η παραπληροφόρηση εξαπλώνεται σαν ιός. Χρειάζεται ένα νέο μοντέλο εκπαίδευσης που θα παράγει πολίτες ισορροπημένους με κριτική σκέψη και ικανότητα συνεργασίας και όχι «παπαγαλάκια».
Για να γεννηθεί πάλι η ελπίδα χρειάζεται η οικοδόμηση συνεκτικών και βιώσιμων κοινωνιών και ταυτόχρονα ένα νέο πολιτικό σκηνικό με ανθρώπους που θα έρθουν σε ρήξη με τις αιτίες που δημιουργήσαν την κρίση και θα επαναφέρουν τις υψηλές προσδοκίες. Μόνο όλοι μαζί θα μπορέσουμε να υπερβούμε τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής πραγματικότητας. Μόνο όλοι μαζί θα μπορέσουμε να πιέσουμε για περισσότερα ευρωπαϊκά δίκτυα αλληλεγγύης και ασφάλειας.
Είναι αναγκαία η χάραξη μιας νέας εθνικής στρατηγικής μακράς διαρκείας, με κύρια συστατικά έναν ενημερωμένο λαό, έναν ιδιωτικό τομέα που νοιάζεται και ένα αποτελεσματικό δημόσιο. Ουτοπία; Αν απαντήσουμε καταφατικά, βαδίζουμε με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή.
Η λύση ήταν πάντα μπροστά μας. Η ιδρυτική Διακήρυξη του ΠΑΣΟΚ της 3ης Σεπτεμβρίου 1974 θα είναι πάντα επίκαιρη και ο Ανδρέας Παπανδρέου πάντα θα εμπνέει.
Ολυμπία Λόη
Αρχιτέκτονας – μηχανικός, αναπληρώτρια Γραμματέας Τουρισμού του Κινήματος Αλλαγής.
