Η απάντηση είναι απλή: για όλα φταίει η κλιματική αλλαγή και για κάποιος άλλους πιο θρησκευόμενους ο Θεός που τιμωρεί. Μπορούμε να προσθέσουμε εδώ και άλλες πιο ευρηματικές δικαιολογίες.
Όμως αν θέλουμε να είμαστε λογικοί και να μιλήσουμε με στοιχεία, η αλήθεια είναι ότι δεν αποδεικνύεται επιστημονικά ότι δεν υπάρχουν διαχρονικά ραγδαίες και καταστροφικές βροχοπτώσεις. Είναι γεγονός ότι μπορεί να είναι πιο συχνές τα τελευταία χρόνια και λόγω της κλιματικής αλλαγής, αλλά σίγουρα δεν είναι αυτή η αιτία που πνιγόμαστε τα τελευταία χρόνια.
Η πραγματική αιτία είναι η έλλειψη σε έργα αντιπλημμυρικής προστασίας, η μη ολοκληρωμένη διαχείριση σε έργα διευθέτησης χειμάρρων, η μη υλοποίηση δασοτεχνικών έργων και αναδασώσεων.
Εύλογα κάποιος θα αναρωτηθεί γιατί δεν γίνονται. Η απάντηση είναι απλή: η πολιτική που διαχρονικά εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις είναι σε αντίθετη κατεύθυνση.
Είναι από τις λίγες φορές που το θεσμικό πλαίσιο είναι επαρκές. Απλά δεν εφαρμόζεται. Προωθεί την συνολική οριοθέτηση προβλέποντας και τμηματικές οριοθετήσεις, και όταν λέει τμηματικές δεν εννοεί σε καμία περίπτωση αποσπασματικές. Το νέο νομοθετικό πλαίσιο επίσης προβλέπει την εκπόνηση μελετών από καταρτισμένους επιστήμονες εισάγοντας μια δικλείδα ασφαλείας για τα προσόντα που πρέπει να πληρούν κατ’ ελάχιστο. Σε συνδυασμό με τα σχέδια διαχείρισης πλημμυρών, έχουμε τα απαραίτητα εργαλεία για να προχωρήσουμε.
Τι συμβαίνει τότε;
Κατ’ αρχήν δεν υπάρχει συντονισμός ενεργειών. Απόδειξη αυτού είναι ότι μέχρι το καλοκαίρι του 2018 οι Δήμοι είχαν την αρμοδιότητα των καθαρισμών που πέρασε στη συνέχεια στις Περιφέρειες χωρίς όμως οι περισσότερες να ζητήσουν ή αν ζήτησαν να λάβουν τα πεπραγμένα!
Όσον αφορά το τεχνικό κομμάτι οι ελλείψεις είναι συγκεκριμένες και μπορούν κατά την άποψή μου να διορθωθούν. Οι επιβλέποντες μηχανικοί που ορίζονται για την παρακολούθηση τέτοιων μελετών δεν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις για να τις διορθώσουν και απλά υποκύπτουν στη λογική παραλαμβάνω και προωθώ, συχνά κάτω από μεγάλες πιέσεις. Οι φορείς που καλούνται να γνωμοδοτήσουν συχνά δεν ασχολούνται σοβαρά και αυτοί που εισηγούνται τις τελικές εγκρίσεις δεν θέλουν και πολλές φορές δεν μπορούν να έρθουν σε ρήξεις με την εκάστοτε πολιτική αρχή.
Πάλι λοιπόν στριφογυρίζουμε γύρω από την Πολιτική. Η έλλειψη έργων Ορεινής Υδρονομίας με περιορισμό σε τοπικές παρεμβάσεις συνήθως κατόπιν αιτημάτων για να ικανοποιήσουμε είτε τοπικούς άρχοντες είτε ψηφοφόρους που ενδεχομένως θα πνιγούν αλλά εμείς έχουμε κάνει «ότι ήταν δυνατό για να τους σώσουμε», και αφού πνιγούν λέμε με περίλυπο ύφος ότι ήταν θεομηνία και ξεμπερδεύουμε.
Μετά από κάθε καταστροφή διαπιστώνουμε έκπληκτοι ότι μπαζώθηκαν ρέματα, χείμαρροι και ποτάμια, οικοπεδοποιήθηκαν, κτίστηκαν σπίτια και επιχειρήσεις. Δίπλα σε αυτά χτίστηκαν και άλλα συνθέτοντας ολόκληρους οικισμούς. Και όλα αυτά με τις ευλογίες του Κράτους.
Ουδέποτε γκρεμίστηκαν κτίσματα αντίθετα κάναμε και μια παγκόσμια εφεύρεση. Ανακαλύψαμε τη Νομιμοποίηση, λέξη άγνωστη για τα προοδευμένα κράτη, φυσικά με κάποιο αντίτιμο προκειμένου να καλύψουμε τα ρουσφέτια και να μη δυσαρεστήσουμε τους ψηφοφόρους αλλά έχουμε και ήσυχοι τη συνείδηση μας όταν λέμε ότι «αυτοί φταίνε που πνίγηκαν γιατί έχτισαν εκεί»!
Και γυρίζουμε πάντα γύρω από το ίδιο μοτίβο του να ξέρουμε τι ακριβώς πρέπει να κάνουμε αλλά να μην ξέρουμε τον τρόπο να το κάνουμε για να επανεκλεγούμε. Και όσο δεν «σπάμε αυγά» κάποιος άλλος «Ιανός» θα μας κάνει να θρηνούμε θύματα σε ένα άλλο Μουζάκι, σε μία άλλη Μάντρα. Γιατί απλούστατα ο ποταμός πάντα θα διεκδικεί τον χώρο του και θα παρασύρει τα πάντα στο διάβα του μη εξαιρώντας και εμάς τους ίδιους.
Ολυμπία Λόη
Αρχιτέκτονας – μηχανικός, αναπληρώτρια Γραμματέας Τουρισμού του Κινήματος Αλλαγής.
