Η δημοκρατία (γιατί το Σύνταγμά μας αυτή αναφέρει ως επικρατούν πολίτευμα ακόμα) στη χώρα, απαιτεί να απαντώνται όλα τα ερωτήματα. Άλλο η σύνεση και άλλο η φίμωση. Η αλαζονεία κυρίως στελεχίσκων του κυβερνώντος κόμματος , μετά την προσωπική επιτυχία Μητσοτάκη, είναι τουλάχιστον προκλητική. Όταν περάσει η λαίλαπα, γιατί θα περάσει, το αφήγημα για κανονικότητα θα αντικατασταθεί από ένα νέο για ανοικοδόμηση.
Η στήριξη δεν είναι αυτονόητη αλλά κερδίζεται. Η διαχείριση της υγειονομικής κρίσης ήταν άψογη, όσον αφορά τα μέτρα που πάρθηκαν έγκαιρα, αφού κάθε λογικός άνθρωπος γνωρίζει ότι το ξεχαρβαλωμένο εθνικό σύστημα υγείας παρά τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του υγειονομικού προσωπικού δεν θα άντεχε μια ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων. Η κυβέρνηση δε ρίσκαρε να δοκιμάσει τις αντοχές του και αντέδρασε άμεσα, βλέποντας και την θλιβερή πραγματικότητα της Ιταλίας.
Το γεγονός ότι όλοι συμφωνούμε για την αποτελεσματική διαχείριση που αποτελούσε μονόδρομο για τη χώρα μας, δεν υποκαθιστά την κοινή λογική που δεν μπορεί να στηρίζεται σε ιδεοληψίες και αλαζονικές συμπεριφορές.
Η Ευρώπη στην κρίση του 2008 ήταν πολύ κατώτερη των περιστάσεων. Σήμερα φαίνεται να είναι έτοιμη για πιο τολμηρές αποφάσεις στήριξης της πραγματικής οικονομίας. Επειδή, όμως, η ιστορία έχει το «ελάττωμα» να επαναλαμβάνεται, ελπίζουμε όλοι να μην έχουμε τα ίδια αποτελέσματα με το σχέδιο Marshall, που ενώ υπήρχαν μεγάλες εισροές χρημάτων και ειδών πρώτης ανάγκης, έμπαιναν σε τσέπες επιτήδειων και ο λαός παρέμενε πεινασμένος και ρακένδυτος.
Είναι ανώφελο να πιστεύουμε (γιατί το έχουμε ζήσει), ότι αν δεν δοθούν χρήματα στην πραγματική οικονομία θα μπορέσει να υπάρξει ανάκαμψη. Καλό θα είναι επίσης να θυμηθούμε τις τακτικές του διαίρει και βασίλευε μεταξύ επιχειρηματιών και εργαζομένων, μεταξύ ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, που βασίζεται στη λογική του να … ψοφήσει η κατσίκα του γείτονα, γιατί στην πραγματική οικονομία τα πράγματα είναι απλά: Αν δεν έχεις λεφτά εσύ δεν έχω ούτε εγώ…
Όσο μειώνεται η αγοραστική δύναμη τόσο πιο μεγάλη ύφεση θα υπάρχει. Συνήθως σε αυτή τη χώρα αντί να ακολουθούμε μια ορθολογική διαχείριση πάμε από το ένα άκρο στο άλλο. Να μην θυμίσω πόσες επιχειρήσεις έβαλαν λουκέτο λίγους μήνες μετά από την κατάργηση δώρων Πάσχα και Χριστουγέννων στο δημόσιο. Και να συμφωνήσω ότι υπήρχαν όλα τα κακά του κόσμου στο δημόσιο αλλά δυστυχώς αυτοί που επηρεάστηκαν τότε ήταν οι χαμηλόμισθοι υπάλληλοι κυρίως των εμπορικών καταστημάτων καθώς και οι ιδιοκτήτες τους, όπως πάντα, δηλαδή αυτοί που κινούν την πραγματική οικονομία.
Απαιτείται λοιπόν ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας για την αποτροπή μιας μεγάλης ύφεσης, και ενός φαύλου κύκλου πτωχεύσεων. Κατά την άποψη μου η κλασσική προσπάθεια ενίσχυσης με χαμηλότοκα δάνεια δεν έχει νόημα, αφού μέσα σε αυτό το κλίμα αβεβαιότητας οι ακινητοποιημένες επιχειρήσεις δεν ενδιαφέρονται για δάνεια που δεν θα μπορέσουν να αποπληρώσουν αφού δεν παράγουν.
Η μετά την κρίση Ευρώπη θα είναι πιο δημοκρατική; Το διάγγελμα του Μακρόν στις 12 Μαρτίου δεν αφήνει περιθώρια αρνητικής απάντησης. Όπως είπε τότε, το δίδαγμα από αυτό που ζούμε είναι ότι η δωρεάν υγεία για όλους, το κοινωνικό κράτος δεν είναι κόστη και δαπάνες, αλλά αγαθά πολύτιμα, αναγκαία όπλα όταν η μοίρα χτυπά, πως το μάθημα της πανδημίας είναι ότι μερικά δημόσια αγαθά και υπηρεσίες πρέπει να μένουν έξω από τους νόμους της αγοράς. Και δεν μιλάμε για κρατισμό αλλά για παροχή κι ενίσχυση των βασικών κοινωνικών υπηρεσιών ενός σύγχρονου κράτους.
Ολυμπία Λόη
Αρχιτέκτονας – μηχανικός, αναπληρώτρια Γραμματέας Τουρισμού του Κινήματος Αλλαγής.
